Religia i polityka. Zarys problematyki
Piotr Burgoński, Michał Gierycz (red.), Religia i polityka. Zarys problematyki, Instytut Nauk o Polityce i Administracji UKSW, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2014, ss. 700
Jak zauważył Ernst Wolfgang Böckenförde, politologia u progu swego powstania odsunęła od siebie pytanie o Boga, stając się „nauką ateistyczną we właściwym znaczeniu”. Współcześnie, po przeszło stu latach istnienia nauk o polityce, znaczenie religii dla procesów politycznych wciąż pozostaje na marginesie studiów politologicznych. Sytuacja ta – w naszym przekonaniu – zdecydowanie wymaga przemyślenia i zmiany. Nie tylko dlatego, iż rozsądne wydaje się przekonanie, iż religie, przynosząc sens ludzkiemu życiu, muszą być również w jakiś sposób politycznie znaczące. Również dlatego, że w ramach nauk o polityce zgromadzono już wystarczającą liczbę dowodów na to, że nasze myślenie o państwie i polityce, jak również teorie porządku politycznego były i pozostają związane z wyobrażeniami religijnymi; że religia odgrywa nierzadko kluczową rolę w przemianach ustrojowych, konfliktach politycznych i procesach pojednania; że, mówiąc w skrócie, religion matters. Mamy nadzieję, że publikacja Religia i polityka stanowić będzie swoisty kompas dla wszystkich zainteresowanych odkryciem, wciąż niedocenianego, politycznego znaczenia religii.
Spis treści
1. Politologia i religia. Wprowadzenie, Piotr Burgoński i Michał Gierycz
Część I. Relacje polityki i religii w ujęciu głównych religii
2. Chrześcijaństwo, Aniela Dylus
3. Islam, Radosław Zenderowski
4. Judaizm, Piotr Burgoński
5. Hinduizm, Artur Wysocki i Radosław Zenderowski
6. Buddyzm, Artur Wysocki
7. Konfucjanizm, Artur Wysocki
Część II. Polityka i religia – podstawowe związki
8. Religia i aksjologiczne fundamenty polityki, Piotr Mazurkiewicz
9. Modele relacji między religią i polityką, Piotr Burgoński
10. Religia i partie polityczne, Anna Skolimowska
11. Partie religijne a demokratyczne wybory, Anna Peck
12. Religia a społeczeństwo obywatelskie, Tadeusz Kamiński
13. Religia i nacjonalizm, Radosław Zenderowski
Część III. Ideologie o miejscu religii w polityce
14. Konserwatyzm, Bogdan Szlachta
15. Liberalizm, Sławomir Sowiński
16. Lewica, Bartosz Rydliński
17. Feminizm, Małgorzata Pawlus
18. Chrześcijańska demokracja, Justyna Miecznikowska
Część IV. Polityka i religia – wybrane dyskusje teoretyczne
19. Sekularyzacja, Piotr Burgoński
20. Wolność sumienia i wyznania, Wojciech Janyga
21. Fundamentalizm, Michał Gierycz
22. Teologia polityczna, Michał Gierycz
23. Religia obywatelska, Stanisław Burdziej
Część V. Relacje międzynarodowe i religia
24. Religia w teorii stosunków międzynarodowych, Radosław Zenderowski
25. Faith-based diplomacy i transnarodowi aktorzy religijni, Joanna Kulska
26. Religia i konflikty zbrojne, Radosław Zenderowski
27. Chrześcijaństwo a integracja europejska, Michał Gierycz i Anna Skolimowska
Aneks
28. Polityka i religia w Polsce po roku 1989, Sławomir Sowiński